ระบบคุณธรรมของอิสลาม
อิสลามนำเสนอกรอบคุณธรรมที่สมบูรณ์ ซึ่งตั้งอยู่บนพื้นฐานของสิทธิมนุษยชนสากล และหยั่งรากลึกในจิตสำนึกต่อพระเจ้า (ตักวา) อิสลามสอนว่า สิ่งใดที่เป็นประโยชน์ต่อบุคคลและสังคม ถือว่าเป็นสิ่งดีงามทางศีลธรรม ส่วนสิ่งใดที่ก่อให้เกิดอันตรายหรือความเสียหาย ถือว่าเป็นสิ่งผิด แต่ศีลธรรมในอิสลามไม่หยุดแค่กฎเกณฑ์ทางกฎหมาย — มันเข้าถึงหัวใจ
อัลกุรอานเตือนเราว่า ความดีงามไม่ใช่แค่การทำพิธีกรรมภายนอกเท่านั้น แต่คือการศรัทธาต่ออัลลอฮ์ การช่วยเหลือผู้อื่น ความอดทน การรักษาคำมั่นสัญญา และการยืนหยัดในคุณธรรมในทุกสถานการณ์
หัวใจหลักของอิสลามคือ การตระหนักอยู่เสมอว่า อัลลอฮ์ทรงเฝ้ามองเราอยู่ตลอดเวลา แม้ไม่มีใครเห็น นั่นเองที่ทำให้เกิดคุณธรรมที่จริงใจ ไม่ใช่แค่พฤติกรรมภายนอก
มุสลิมจึงไม่ทำดีเพราะกลัวสายตาผู้คน แต่ทำด้วยความรักต่อพระเจ้า และความเชื่อในวันแห่งการสอบสวน
ความรู้สึกภายในนี้ทำให้การกระทำในชีวิตประจำวัน กลายเป็นการเคารพบูชา และยกระดับจิตวิญญาณมนุษย์
อิสลามไม่ได้สร้างคุณธรรมใหม่ หรือปฏิเสธคุณธรรมที่เป็นที่รู้จักอยู่แล้ว แต่ได้วางคุณธรรมนั้นไว้ในตำแหน่งที่เหมาะสม เช่น ความถ่อมตน ความซื่อสัตย์ ความอดทน ความเอื้อเฟื้อ ความยุติธรรม และการควบคุมตนเอง คุณค่าเหล่านี้หล่อหลอมวิถีชีวิตของมุสลิม ทั้งในบ้าน ในสังคม และในสาธารณะ — ตั้งแต่ครอบครัวจนถึงการเมือง ตั้งแต่การดูแลสัตว์ ไปจนถึงคำพูดที่ใช้ในชีวิตประจำวัน
ความรับผิดชอบต่อสังคม ก็เป็นองค์ประกอบสำคัญของศีลธรรมอิสลาม ความเมตตาเริ่มต้นที่พ่อแม่ แล้วขยายไปสู่ญาติ เพื่อนบ้าน ผู้ยากไร้ ผู้เดินทาง ไปจนถึงสัตว์และสิ่งแวดล้อม
ท่านศาสดามูฮัมหมัด ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม สอนว่า ผู้ศรัทธาจะไม่เป็นผู้ศรัทธาอย่างแท้จริง หากเขาอิ่มในขณะที่เพื่อนบ้านของเขาหิว
